Niemal przez dwa lata – od 12 marca 2020 roku (wtedy zawieszono działalność szkół), do 20 lutego 2022 roku – mieliśmy do czynienia z pandemiczną edukacją zdalną.
Nie da się łatwo opisać tego okresu, nawet od strony formalnej, ponieważ był on podzielony na wiele mniejszych odcinków. Pamiętamy, że było to kilka czy kilkanaście dni, a potem czekaliśmy na kolejne rozporządzenie ministra, aby dowiedzieć się, na jaki czas będzie przedłużona zdalna nauka i jakiej grupy uczniów będą nowe zasady dotyczyć. No właśnie, rozporządzenia – to one określały jak wyglądała edukacja zdalna. Przyjrzałem się nim…
Okazało się że tych rozporządzeń było aż 26! Pierwszych 8 z nich to rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej, a kolejnych 18 – Ministra Edukacji i Nauki. Zmiana ta wynikała z powstania nowego ministerstwa – z połączenia Ministerstwa Edukacji Narodowej i Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Sporo – 26 aktów prawnych na okres 23 miesięcy.
Średnio nieco ponad miesiąc, ale częstotliwość ich ogłaszania była zróżnicowana. Były okresy dynamiczniejszych zmian w sytuacji pandemicznej – wówczas zmiany były cotygodniowe (np. kwiecień 2021), ale były też okresy, gdy rozporządzenia określały zasady edukacji zdalnej na dwa, trzy, a nawet cztery tygodnie (np. maj 2020, luty 2022).
Ze zmianą dynamiki sytuacji pandemicznej skorelowane było wyprzedzenie ogłaszania zmian w edukacji zdalnej. W okresach silnych zmian rozporządzenia były datowane tylko trzy dni przed pierwszym dniem, którego dotyczyły (np. rozporządzenie z piątku dotyczące najbliższego poniedziałku). Najdłuższy okres to 21 dni – w przypadku rozporządzenia z 12.08.2020 roku, które dotyczyło organizacji pracy placówek oświaty od nowego roku szkolnego 2020/2021.
W pierwszym okresie pandemii (czyli w drugiej części roku szkolnego 2019/2020) nie mieliśmy zróżnicowania wiekowego – uczniowie wszystkich klas mieli taką samą liczbę dni edukacji poza szkołą: było to 10 dni zawieszenia szkół + 62 edukacji zdalnej. W roku szkolnym 2020/2021 wprowadzono zasadę, że pierwsze na edukację zdalną przechodzą szkoły średnie, potem klasy IV–VIII szkół podstawowych, a na końcu klasy I–III. Stopniowy powrót do nauczania w szkole odbywał się w odwrotnej kolejności.
W roku szkolnym 2020/2021 wprowadzono także zróżnicowanie terytorialne w pracy placówek oświatowych, co wynikało ze zmieniającej się polityki państwa dotyczącej walki z koronawirusem, która polegała na bardziej zniuansowanym wprowadzaniu obostrzeń w zależności od sytuacji lokalnej. Od września 2020 roku wprowadzono trzy tryby pracy szkół (normalny, zdalny i hybrydowy), które określano odrębnie dla każdej placówki, potem zaś dla większych terytorialnie stref, a od marca 2021 roku zróżnicowanie terytorialne w sposobie prowadzenia nauki zaczęto określać województwami, a jednocześnie system zróżnicowania terytorialnego zaczęto stosować równolegle z systemem zróżnicowania wiekowego.
W związku z powyższymi trudno jest w prosty sposób określić liczbę dni edukacji zdalnej w okresie pandemii COVID-19. W podziale na lata szkolne będzie to:
– rok szkolny 2019/2020: 62 dni,
– rok szkolny 2020/2021: najmniej 53 dni (klasy I–III), najwięcej 193 dni (szkoły średnie) – w zależności od województw,
– rok szkolny 2021/2022: najmniej 6 dni (klasy I–III), najwięcej 23 dni + ew. dodatkowe dni dla pojedynczych szkół.
Więcej w moim tekście opublikowanym w „Youth in Central and Eastern Europe”:
Kalendarium edukacji zdalnej – co wynika z ministerialnych rozporządzeń | „YCEE”, 9(13)/2022